อวิตกฺกอวิจารปญฺเห – เอกาย ธาตุยาติ มโนธาตุยาฯ สุขสหคตา อุเปกฺขาสหคตา จ เวทนาตฺติเก วุตฺตาวฯ ทสฺสเนนปหาตพฺพาทโย กุสลสทิสาวฯ
[271] ปริตฺตารมฺมณํ วิปากธมฺมสทิสํฯ เอกาย ธาตุยาติ ธมฺมธาตุยาฯ เกหิจีติ เย ตตฺถ ปริตฺตารมฺมณา น โหนฺติ, เตหิฯ ธมฺมธาตุ ปน ปริตฺตารมฺมณานํ ฉนฺนํ จิตฺตุปฺปาทานํ วเสน จตูหิ ขนฺเธหิ สงฺคหิตตฺตา ปฐมปฏิกฺเขปเมว ภชติฯ มหคฺคตารมฺมณาทโย กุสลสทิสาวฯ
[273] อนุปฺปนฺเนสุ – ปญฺจหิ ธาตูหีติ จกฺขุวิญฺญาณาทีหิฯ ตานิ หิ เอกนฺเตน อุปฺปาทิธมฺมภูตาเนว, อุปฺปนฺนโกฏฺฐาสมฺปิ ปน ภชนฺติฯ ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณาทโย ปริตฺตารมฺมณสทิสาว ฯ เหตุอาทโย สมุทยสทิสาวฯ สเหตุกา เจว น จ เหตูปิ ปีติสหคตสทิสาวฯ ตถา ปรามาสสมฺปยุตฺตาฯ อนุปาทินฺนา อนุปฺปนฺนสทิสาวฯ เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานตฺถเมวาติฯ
สมฺปโยควิปฺปโยคปทวณฺณนาฯ
7. สตฺตมนโย สมฺปยุตฺเตนวิปฺปยุตฺตปทวณฺณนา
[306] อิทานิ สมฺปยุตฺเตนวิปฺปยุตฺตปทํ ภาเชตุํ เวทนากฺขนฺเธนาติอาทิ อารทฺธํฯ ตตฺริทํ ลกฺขณํ – อิมสฺมิญฺหิ วาเร ปุจฺฉาย อุทฺธฏปเทน เย ธมฺมา สมฺปยุตฺตา, เตหิ เย ธมฺมา วิปฺปยุตฺตา, เตสํ ขนฺธาทีหิ วิปฺปโยคํ ปุจฺฉิตฺวา วิสฺสชฺชนํ กตํฯ ตํ ปน รูปกฺขนฺธาทีสุ น ยุชฺชติฯ รูปกฺขนฺเธน หิ สมฺปยุตฺตา นาม นตฺถิฯ ตสฺมา ตญฺจ อญฺญานิ จ เอวรูปานิ ปทานิ อิมสฺมิํ วาเร น คหิตานิฯ ยานิ ปน ปทานิ ธมฺมธาตุยา สมฺปยุตฺเต ธมฺเม วิญฺญาณญฺจ อญฺเญน อสมฺมิสฺสํ ทีเปนฺติ, ตานิ อิธ คหิตานิฯ เตสํ อิทมุทฺทานํ –